Οι ουσίες που εμφανίζουν τις κοινές ιδιότητες των βάσεων λέγεται ότι παρουσιάζουν βασικό ή αλκαλικό χαρακτήρα ή αλλιώς ότι παρουσιάζουν βασικότητα ή αλκαλικότητα. Οι κοινές ιδιότητες των βάσεων είναι οι εξής:

1. Έχουν γεύση πικρή και καυστική.
2. Έχουν σαπωνοειδή υφή.
3. Αλλάζουν το χρώμα των δεικτών.

Η βασικότητα ενός διαλύματος εξαρτάται από το είδος της βάσης και πόσο αραιό είναι το διάλυμα. Δεν εμφανίζουν όλες οι βάσεις την ίδια ισχύ. Για παράδειγμα, η μαγειρική σόδα και η αμμωνία έχουν μικρή βασικότατα και για αυτό είναι ασφαλείς για κατανάλωση ενώ το υδροξείδιο του νατρίου έχει μεγάλη βασικότατα και είναι καυστικό. Επιπλέον, όταν αραιωθεί ένα βασικό διάλυμα, δηλαδή προστεθεί σε αυτό νερό, τότε ο βασικός του χαρακτήρας γίνεται λιγότερο έντονος. Έτσι ένα διάλυμα βάσης χαρακτηρίζεται ανάλογα με την ένταση του βασικού του χαρακτήρα ως ελαφρώς βασικό, λίγο βασικό, βασικό ή πολύ βασικό.

Η βασικότητα ή αλκαλικότητα ενός διαλύματος μπορεί να μετρηθεί με την κλίμακα του pΗ (πεχά). Τα διαλύματα των βάσεων έχουν τιμή pΗ μεγαλύτερο από το 7 έως 14. Όσο πιο βασικό ή αλκαλικό είναι ένα διάλυμα τόσο μεγαλύτερο είναι το pΗ. Η μέτρηση του pH μπορεί να γίνει είτε με πεχαμετρικό χαρτί, το οποίο είναι εμποτισμένο σε κατάλληλο δείκτη, είτε για μεγαλύτερη ακρίβεια με τα ηλεκτρονικά πεχάμετρα.