Ο κύκλος του άνθρακα είναι ένας βιοχημικός κύκλος με τον οποίο ο άνθρακας κυκλοφορεί ανάμεσα στη βιόσφαιρα, στη λιθόσφαιρα, στην υδρόσφαιρα και στην ατμόσφαιρα του πλανήτη Γη.

Δύο είναι οι κυριότερες διεργασίες του κύκλου αυτού, η κυτταρική αναπνοή και η φωτοσύνθεση. Οι διαδικασίες αυτές είναι πολύ σημαντικές καθώς είναι υπεύθυνες για τη διατήρηση σταθερής περιεκτικότητας της ατμόσφαιρας σε διοξείδιο του άνθρακα. Πρόκειται για δύο διαδικασίες αντίθετες. Η φωτοσύνθεση πραγματοποιείται στα φύλλα των φυτών που περιέχουν τη χλωροφύλλη, η οποία δεσμεύει την ηλιακή ακτινοβολία που είναι απαραίτητη για την παραγωγή της γλυκόζης και του οξυγόνου από το διοξείδιο του άνθρακα και το νερό. Από την κυτταρική αναπνοή (απουσία φωτός στα φυτά) παράγεται διοξείδιο του άνθρακα το οποίο χρησιμοποιείται και πάλι στη φωτοσύνθεση για παραγωγή γλυκόζης.

Φωτοσύνθεση (παρουσία ηλιακής ακτινοβολίας)

6CΟ₂ + 6Η₂Ο → C₆Η₁₂Ο₆ + 6O₂ + Q

διοξείδιο του άνθρακα + νερό → γλυκόζη + οξυγόνο + ενέργεια

Η γλυκόζη είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη των φυτών, ενώ το οξυγόνο απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα.

Κυτταρική αναπνοή (στα φυτά και στα ζώα)

C₆Η₁₂Ο₆ + 6O₂ → 6CΟ₂ + 6Η₂Ο + Q

γλυκόζη (τροφή) + οξυγόνο → διοξείδιο του άνθρακα + νερό + ενέργεια