Πολλές φορές εμφανίζονται στην τηλεόραση ή τις εφημερίδες εικόνες που δείχνουν τις καταστροφές που προκαλούνται από τη διαφυγή στη θάλασσα αργού πετρελαίου από ένα καράβι ή μια πλατφόρμα άντλησης πετρελαίου λόγω ατυχήματος. Τα προβλήματα ρύπανσης (ρύπος = βρωμιά) της θάλασσας πρέπει να μας ανησυχούν και η προστασία των θαλασσών από τη ρύπανση είναι άκρως απαραίτητη.

Η οικιστική ανάπτυξη κατά μήκος των ακτών αποτελεί άλλη μια σημαντική πηγή ρύπανσης. Τα λύματα από τις αποχετεύσεις αν δεν υφίστανται επεξεργασία ρυπαίνουν τόσο τη θάλασσα, όσο και τις λίμνες και τους ποταμούς.

Τα λύματα των πόλεων είναι πλούσια σε οργανικές ουσίες (πρωτεΐνες, ζωικά και φυτικά λίπη, υδατάνθρακες κλπ.) και μικροοργανισμούς (μικρόβια) που προέρχονται από τη διατροφή και τις καθημερινές δραστηριότητες του ανθρώπου. Αυτές οι οργανικές ουσίες έχουν την τάση, όταν βρεθούν στη θάλασσα, να καταναλώνουν το οξυγόνο που υπάρχει σε αυτήν.

Όταν η ποσότητα των λυμάτων είναι μικρή, η θάλασσα μπορεί να παρέχει τις ποσότητες του οξυγόνου που χρειάζεται στις οργανικές ουσίες αυτές (αυτοκαθαρισμός) και ταυτόχρονα να ανανεώνεται συνεχώς, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες για οξυγόνο των ψαριών και των θαλάσσιων φυτών που ζουν μέσα σε αυτή.

Όταν όμως οι ποσότητες των λυμάτων που διοχετεύονται στη θάλασσα είναι μεγάλες, τότε όλο το οξυγόνο καταναλώνεται από τις οργανικές ουσίες με αποτέλεσμα η ζωή μέσα στη θάλασσα (ψάρια, φυτά) να χάνεται από έλλειψη οξυγόνου και όλο το σύστημα να νεκρώνεται. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητος ο βιολογικός καθαρισμός των λυμάτων πριν διοχετευθούν στη θάλασσα.

Μια από τις πιο σοβαρές απειλές για λίμνες και θάλασσες είναι η ρύπανση από βιομηχανικά απόβλητα, τα οποία είναι πιο επικίνδυνα από τα λύματα των αποχετεύσεων των πόλεων. Οι βιομηχανίες χρησιμοποιούν κατά τις παραγωγικές διαδικασίες μικρές έως πολύ μεγάλες ποσότητες νερού. Το νερό αυτό όταν αποβάλλεται περιέχει ανάλογα με την βιομηχανία ουσίες επικίνδυνες για το περιβάλλον. Επιπλέον αν αυτό είναι ζεστό αυξάνει τη θερμοκρασία των φυσικών νερών και προκαλεί θερμική ρύπανση.

Καταστροφικές συνέπειες έχει και η υπερβολική χρήση λιπασμάτων στη γεωργία, αφού μέσω των επιφανειακών κυρίως υδάτων μεταφέρονται στις λίμνες και τις θάλασσες με αποτέλεσμα τον ευτροφισμό. Σ' αυτόν βέβαια συμβάλλουν και τα αστικά απόβλητα.

Τα αποτελέσματα της θαλάσσιας ρύπανσης δεν είναι τοπικά, αλλά επεκτείνονται τόσο χρονικά όσο και γεωγραφικά. Για παράδειγμα το DDT ήταν ένα εντομοκτόνο που χρησιμοποιήθηκε ευρέως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Απαγορεύθηκε το 1972 στις ΗΠΑ, το 1981 στο Ηνωμένο Βασίλειο και το 2004 είχε απαγορευθεί από 170 χώρες. Ωστόσο μερικές χώρες της Αφρικής και της Ασίας ακόμα το χρησιμοποιούν για τον περιορισμό της ελονοσίας. Πριν μερικά χρόνια όμως ανιχνεύθηκε DDT στο γάλα Εσκιμώας. Αυτό σημαίνει ότι το DDT μεταφέρεται μέσω της τροφικής αλυσίδας, δηλαδή διαλύεται και συσσωρεύεται στο λίπος των ψαριών που είναι η βασική τροφή των Εσκιμώων.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Μιλάμε για βρομιές, ρύπους άρα η κατάλληλη λέξη είναι "ρύπανση" του νερού και όχι "μόλυνση". Μόλυνση προκαλείται όταν σε ένα οικοσύστημα αναπτύσσονται παθογόνοι μικροοργανισμοί, με κίνδυνο την εξάπλωση ασθενειών.