Oι ρυπαντές της ατμόσφαιρας
Ρυπαντές ατμόσφαιρας ονομάζονται όλες εκείνες οι ουσίες που προκαλούν ρύπανση στην ατμόσφαιρα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα ρυπαντών τα αέρια που προκύπτουν από την υπερκατανάλωση καυσίμων στη βιομηχανία και στις μεταφορές.
Με την υπερκατανάλωση καυσίμων η ατμόσφαιρα επιβαρύνεται με μεγάλες ποσότητες από χημικές ενώσεις που υπό φυσιολογικές συνθήκες δε θα αποτελούσαν συστατικά της. Η σύστασή της, βεβαίως, επηρεάζεται σε τέτοιο βαθμό ώστε να προκαλούνται σημαντικές βλάβες τόσο στην υγεία του ανθρώπου όσο και στην υγεία άλλων οργανισμών.
Παλαιότερα η ρύπανση αυτή εμφανιζόταν ως ένα γκρίζο σύννεφο στον ουρανό. Κυριότερη αιτία της καπνομίχλης (ή αιθαλομίχλης) όπως λέγεται αυτό το σύννεφο ήταν η καύση γαιανθράκων. Σήμερα, λόγω της εκτεταμένης χρήσης του πετρελαίου και της βενζίνης η ρύπανση δεν έχει τόσο ξεκάθαρη προέλευση. Ειδικότερα, η υπερκατανάλωση της βενζίνης στα οχήματα προκάλεσε την εμφάνιση ενός νέου είδους ρύπανσης, γνωστής ως φωτοχημική ρύπανση ή αλλιώς φωτοχημικό νέφος.
Οι βιομηχανικοί ρύποι είναι αυτοί που επιβαρύνουν περισσότερο την ατμόσφαιρα. Ωστόσο, πολλές είναι οι πηγές ρύπανσης. Σημαντικές είναι και οι φυσικές πηγές ρύπανσης, όπως είναι οι πυρκαγιές δασών αλλά και οι ηφαιστειακές εκρήξεις.
Από χημικής άποψης, ρυπαντές είναι αέριοι και στερεοί ρύποι. Αέριοι ρύποι είναι το μονοξείδιο και διοξείδιο του άνθρακα, οξείδια του αζώτου, οξείδια του θείου, το όζον, μεθάνιο και μερικοί άλλοι υδρογονάνθρακες και τα υπεροξείδια.
Κάθε δήμος μεριμνά με καθημερινές μετρήσεις ώστε να ελέγχεται αν η περιεκτικότητα του αέρα σε αυτές τις ενώσεις υπερβαίνει ορισμένες τιμές.
Οι στερεοί ρύποι είναι μικροσκοπικά σωματίδια που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα, όπως είναι η αιθάλη, ενώσεις μολύβδου, αμίαντος, κλπ. Η ύπαρξη τους οφείλεται στην κακή λειτουργία πετρελαιομηχανών και μηχανών καύσης γενικότερα, στη χρήση βενζίνης με μόλυβδο από παλιάς κατασκευής οχήματα καθώς και στη χρήση αμίαντου στις οικοδομές.