
Η μάζα του σύμπαντος
Το Σύμπαν είναι τα πάντα. Περιλαμβάνει όλο το χώρο, όλη την ύλη και την ενέργεια που περιέχεται στον χώρο, ακόμη και τον ίδιο τον χρόνο. Οτιδήποτε μπορούν να παρατηρήσουν οι επιστήμονες στο σύμπαν, από τους ανθρώπους μέχρι τους πλανήτες, είναι φτιαγμένα από ύλη. Η ύλη ορίζεται ως οποιαδήποτε ουσία που έχει μάζα και καταλαμβάνει χώρο.
Η «μάζα του σύμπαντος» αναφέρεται στη συνολική ποσότητα της μάζας που υπάρχει σε όλο το σύμπαν. Αυτή η ποσότητα είναι δύσκολο να υπολογιστεί ακριβώς, καθώς το σύμπαν είναι τεράστιο και περιλαμβάνει πολλά αστέρια, πλανήτες, γαλαξίες και σκοτεινή ύλη, μια μορφή ύλης που δεν εκπέμπει φως και δεν είναι άμεσα παρατηρήσιμη.
Η μάζα του παρατηρήσιμου σύμπαντος εκτιμάται ότι είναι περίπου 1053-1060 κιλά. Αυτή η εκτίμηση περιλαμβάνει διάφορες μορφές ύλης και ενέργειας:
- Η Κανονική ή ορατή ύλη: Αυτή η ύλη περιλαμβάνει οτιδήποτε μπορούμε να παρατηρήσουμε άμεσα με τα μάτια μας στο ορατό φως ή μέσω ενός τηλεσκοπίου που μπορεί να ανιχνεύσει φως που εμείς δεν μπορούμε να δούμε όπως αστέρες, πλανήτες, γαλαξίες και τα διάφορα διαστημικά αντικείμενα. Το μεγαλύτερο μέρος της κανονικής ύλης αποτελείται από ατομικά σωματίδια: πρωτόνια, νετρόνια και ηλεκτρόνια. Μπορεί να υπάρχει ως αέριο, στερεό, υγρό ή πλάσμα φορτισμένων σωματιδίων. Η Κανονική ύλη αποτελεί μόλις το 5% της συνολικής μάζας του σύμπαντος.
- Η Σκοτεινή ύλη: Αυτή καταλαμβάνει χώρο και συγκρατεί μάζα, αλλά δε μπορεί να παρατηρηθεί άμεσα, καθώς δεν εκπέμπει ή αντανακλά φως. Οι επιστήμονες έχουν μετρήσει ότι περίπου το 27% της συνολικής μάζας του σύμπαντος αποτελείται από την σκοτεινή ύλη.
- Η Σκοτεινή ενέργεια: Η σκοτεινή ενέργεια μπορεί να αποτελεί περίπου το 68% του σύμπαντος, αλλά οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν αρκετά για αυτή. Πιστεύουν όμως ότι κάτι σαν τη σκοτεινή ενέργεια πρέπει να υπάρχει για να εξηγήσει την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος.

Τέλος, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το παρατηρήσιμο σύμπαν περιέχει περίπου αριθμό άστρων της τάξης 1022-1024 τα οποία είναι οργανωμένα σε περίπου 2×1011 γαλαξίες. Ο αριθμός των ατόμων στο ορατό σύμπαν υπολογίζεται σε περίπου 1082 άτομα. Αυτή η εκτίμηση βασίζεται δηλαδή στον αριθμό των άστρων και των γαλαξιών που υπάρχουν και στα μέτρα του υλικού που υπάρχει στο σύμπαν. Ο ακριβής αριθμός των ατόμων του σύμπαντος είναι αδύνατο να προσδιοριστεί, διότι δε μπορούμε να παρατηρήσουμε το σύμπαν πέρα από τον ορίζοντα του παρατηρήσιμου κόσμου, ο οποίος εκτείνεται περίπου 46 δισεκατομμύρια έτη φωτός από εμάς!