Από την αρχή της ιστορίας του ανθρώπινου είδους, οι άνθρωποι ήθελαν να μάθουν πως δημιουργήθηκαν όλα όσα υπάρχουν γύρω μας. Πως δημιουργήθηκε το σύμπαν, η γη, ο άνθρωπος αλλά και η ύλη γενικότερα;

Στην αρχή και μέχρι πολύ πρόσφατα επικρατέστερη απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα ήταν ότι όλα είναι έργο κάποιας ανώτερης δύναμής, του Θεού. Όμως, με την ανάπτυξη των επιστημών δημιουργήθηκαν πολλές νέες θεωρίες για την περιγραφή της δημιουργίας. Η επικρατέστερη θεωρία είναι αυτή της "μεγάλης έκρηξης, big bang". Το όνομα αυτό προήλθε από τον F. Hoyle το 1950, ο οποίος ήθελε να ειρωνευτεί τη νέα επιστημονική θεωρία. 

Σύμφωνα με θεωρία της μεγάλης έκρηξης στην αρχή του χρόνου, δηλαδή πριν περίπου 13.8 δισεκατομμύρια χρόνια, μια πολύ πυκνή ύλη εξερράγη με αποτέλεσμα τα θραύσματα που προέκυψαν να διασκορπιστούν στο διάστημα προς όλες τις κατευθύνσεις. Η επέκταση αυτή εξακολουθεί μέχρι σήμερα με αποτέλεσμα το σύμπαν να διαστέλλεται συνεχώς.

Η θερμοκρασία τα πρώτα δευτερόλεπτα μετά τη μεγάλη έκρηξη ήταν απίστευτα υψηλή, της τάξης των δισεκατομμυρίων βαθμών Κελσίου, με αποτέλεσμα η ύλη να βρίσκεται υπό τη μορφή πλάσματος. Τα πρώτα θραύσματα ήταν πρωτόνια και νετρόνια με τεράστια ταχύτητα και ενέργεια. Έπρεπε να περάσουν περίπου 300.000 χρόνια και η θερμοκρασία να πέσει στους 10.000 ^oC ώστε οι συγκρούσεις πρωτονίων και νετρονίων να οδηγήσουν τον σχηματισμό ατόμων δευτερίου (ισότοπο του υδρογόνου, D ή   ²Η). Καθώς το σύμπαν διαστελλόταν και η θερμοκρασία έπεφτε, συγκρούσεις πυρήνων δευτερίου και νετρονίων έδωσαν άτομα τρίτιου (ισότοπο του υδρογόνου, Τ ή   ³Η). Στη συνέχεια τα άτομα τριτίου με την πρόσληψη ενός πρωτονίου έδωσαν άτομα ηλίου ⁴Ηe. Το σύμπαν αποτελούμενο από υδρογόνο και ήλιο διατηρήθηκε για πάνω από 100.000 χρόνια μέχρις ότου η θερμοκρασία του να πέσει αρκετά ώστε να γίνει δυνατός ο σχηματισμός μορίων υδρογόνου, Η₂.

Ένα δισεκατομμύριο χρόνια μετά τη μεγάλη έκρηξη, με την επίδραση της βαρύτητας μικρές ατομικές μονάδες συνενώθηκαν σε σύννεφα και σε αστέρια με θερμοκρασίες εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου. Στους αστέρες αυτούς μικρές ομάδες πρωτονίων, νετρονίων και ατόμων συνενώθηκαν για να σχηματίσουν μεγαλύτερα άτομα, όπως άνθρακα (C) και οξυγόνο (Ο) και στη συνέχεια νάτριο (Na), νέο (Ne), μαγνήσιο (Mg), πυρίτιο (Si), κ.α. Εκρήξεις των αστέρων προκάλεσαν τον σχηματισμό πολλών ακόμα μεγαλύτερων ατόμων. Τα θραύσματα αυτά που συνενώθηκαν υπό τη δύναμη της βαρύτητας με τη συνεχή πτώση της θερμοκρασίας πολύ πιθανόν απετέλεσαν την απαρχή του σχηματισμού των πλανητών όπως του δικού μας αλλά και άλλων ηλιακών συστημάτων.

Έπειτα από 8 δισεκατομμύρια χρόνια, δημιουργήθηκε το δικό μας ηλιακό σύστημα. Ο ήλιος μας περιέχει άτομα υδρογόνου τα οποία συνεχώς ενώνονται προς σχηματισμό ατόμων ηλίου σε μια πυρηνική αντίδραση που καλείται σύντηξη, με αποτέλεσμα την απελευθέρωση τεράστιων ποσοτήτων ενέργειας με τη μορφή ακτινοβολίας και θερμότητας. Χωρίς αυτήν την ενέργεια δε θα υπήρχε ζωή στον πλανήτη μας.

Σήμερα, η θερμοκρασία στο σύμπαν είναι στους -273 ^oC ή 0 βαθμούς Kelvin μια μονάδα μέτρησης που χρησιμοποιείται στις επιστημονικές μετρήσεις. Οι μηδέν βαθμοί Kelvin είναι η θερμοκρασία του απόλυτου μηδενός, καθώς η θερμοκρασία στη φύση δεν μπορεί να πέσει πιο κάτω. 

Αντιδράσεις σαν τις παραπάνω πραγματοποιούνται σήμερα σε μικρή κλίμακα στα επιστημονικά εργαστήρια, με αποτέλεσμα τη δημιουργία των νέων χημικών στοιχείων του Περιοδικού Πίνακα, τα οποία προφανώς δεν υπάρχουν στη φύση και καλούνται τεχνητά στοιχεία.